Filtr cząstek stałych DPF (ang. Diesel Particulate Filter) to element układu wydechowego stosowany w samochodach z silnikiem diesla. Jego głównym zadaniem jest zatrzymywanie szkodliwych cząstek sadzy powstających w procesie spalania oleju napędowego. Dzięki niemu samochody spełniają coraz bardziej rygorystyczne normy emisji spalin. Choć DPF przynosi korzyści ekologiczne, bywa również źródłem kosztownych problemów, zwłaszcza gdy jest niewłaściwie eksploatowany.
Jak działa filtr DPF?
Filtr DPF przypomina strukturą gęstą siatkę ceramiczną, przez którą przepływają spaliny. Sadza, czyli cząstki stałe, osadzają się na ściankach filtra. Gdy ich ilość osiągnie określony poziom, następuje proces regeneracji – sadza jest wypalana w wysokiej temperaturze (nawet do 600°C), a pozostałości ulatniają się jako dwutlenek węgla. Ten proces może odbywać się automatycznie podczas jazdy (regeneracja pasywna) lub być wymuszany przez komputer (regeneracja aktywna).
Dlaczego filtr DPF się zapycha?
Do zapchania DPF dochodzi wtedy, gdy sadza nie jest wypalana na bieżąco. Najczęściej dzieje się tak w przypadku jazdy miejskiej – krótkie trasy, niskie prędkości i częste zatrzymywanie się nie pozwalają osiągnąć temperatury wymaganej do regeneracji. Z czasem filtr zapełnia się do tego stopnia, że jego drożność spada, a komputer pokładowy sygnalizuje awarię. Objawy zapchanego DPF to m.in. spadek mocy, zwiększone spalanie, a w skrajnych przypadkach – przejście silnika w tryb awaryjny.
Jak dbać o filtr DPF?
Aby uniknąć kosztownej wymiany filtra (która może kosztować nawet kilka tysięcy złotych), warto stosować się do kilku prostych zasad:
- Unikaj wyłącznie krótkich tras – raz na jakiś czas wybierz się na dłuższą przejażdżkę z utrzymaniem stałej, wyższej prędkości (np. na autostradzie).
- Nie przerywaj procesu regeneracji – jeśli zauważysz zwiększone obroty lub wentylator chłodnicy działa intensywniej, nie wyłączaj silnika. Może to być właśnie moment wypalania sadzy.
- Stosuj dobrej jakości paliwo i oleje – niskiej jakości produkty mogą powodować zwiększoną emisję cząstek stałych.
- Nie bagatelizuj kontrolek na desce rozdzielczej – wcześnie wykryty problem z DPF jest znacznie łatwiejszy do rozwiązania.
Czyszczenie i wymiana filtra DPF
W przypadku poważnego zapchania DPF konieczne może być jego profesjonalne czyszczenie lub wymiana. Istnieją warsztaty oferujące regenerację filtra przy użyciu specjalnych urządzeń, które wypłukują zanieczyszczenia wodą pod wysokim ciśnieniem. Jest to rozwiązanie znacznie tańsze niż zakup nowego filtra i często równie skuteczne.
Filtr DPF a prawo
Usuwanie filtra DPF jest w Polsce nielegalne. Zgodnie z przepisami, pojazd bez tego elementu nie spełnia norm emisji i nie powinien być dopuszczony do ruchu. Co więcej, w przypadku kontroli drogowej lub przeglądu technicznego może to skutkować zatrzymaniem dowodu rejestracyjnego oraz wysoką grzywną.
Nowoczesne technologie – czy przyszłość diesli jest bezpieczna?
Producenci samochodów stale udoskonalają technologie związane z DPF – nowe filtry są bardziej wydajne, a systemy zarządzania regeneracją lepiej dopasowane do warunków jazdy. Mimo wszystko, jeśli używasz diesla głównie w mieście, warto przemyśleć sens takiego wyboru – może lepszą opcją będzie samochód hybrydowy lub benzynowy z LPG?
