Mechanizm podzielonej płatności, znany jako split payment, to rozwiązanie wprowadzone w Polsce w 2018 roku, które ma na celu walkę z wyłudzeniami podatku VAT. Obowiązuje głównie w relacjach B2B i dotyczy transakcji opodatkowanych VAT-em. Zamiast całości przelewu trafiającej na konto sprzedawcy, kwota netto i VAT są rozdzielane — odpowiednio trafiają na zwykłe konto i specjalne konto VAT.
Jak działa split payment w praktyce?
Podczas przelewu nabywca korzysta z dedykowanego komunikatu przelewu, w którym wpisuje kwotę brutto, kwotę VAT, numer faktury oraz NIP dostawcy. System bankowy automatycznie dzieli kwotę — VAT trafia na osobne konto VAT dostawcy, a kwota netto na jego rachunek główny.
Kogo dotyczy obowiązkowy split payment?
Choć początkowo stosowanie split payment było dobrowolne, w listopadzie 2019 roku wprowadzono jego obowiązkowe stosowanie w przypadku niektórych branż i transakcji. Dotyczy to m.in. branży stalowej, elektronicznej, paliwowej, budowlanej czy dostaw złomu, jeśli wartość faktury przekracza 15 000 zł brutto.
Zalety mechanizmu split payment
Choć dla wielu przedsiębiorców jest to dodatkowe obciążenie organizacyjne, rozwiązanie to niesie również pewne korzyści:
- większe bezpieczeństwo podatkowe – chroni przed nieświadomym udziałem w oszustwach VAT,
- możliwość przyspieszonego zwrotu VAT z urzędu skarbowego,
- niższe odsetki za zwłokę w przypadku błędów podatkowych.
Wady i kontrowersje wokół split payment
System ma też swoje słabe strony. Przedsiębiorcy często wskazują na utrudniony dostęp do środków znajdujących się na koncie VAT. Co prawda można wystąpić o ich zwrot, ale wymaga to zgody urzędu skarbowego, co wiąże się z dodatkowymi formalnościami i oczekiwaniem.
Jak dostosować się do split payment?
Firmy muszą przede wszystkim upewnić się, że ich systemy księgowe oraz bankowe obsługują komunikaty przelewu split payment. Ważne jest też, aby pracownicy działu księgowości byli odpowiednio przeszkoleni. W przypadku większych przedsiębiorstw warto również przemyśleć płynność finansową i uwzględnić ograniczoną dostępność środków z konta VAT.
Podsumowanie
Split payment to narzędzie służące uszczelnianiu systemu podatkowego, ale jednocześnie wpływające na codzienną działalność firm. Dla niektórych może być pomocne w budowaniu wiarygodności wobec urzędów, dla innych — dodatkowym obowiązkiem. Niezależnie od oceny, warto znać jego zasady i odpowiednio się przygotować, by uniknąć problemów finansowych lub sankcji podatkowych.
